In theologie komen veel academische disciplines bij elkaar. Dat is een duidelijke parallel met de rol van secretaris, zegt Dominique de Boer, theoloog en secretaris van het college van bestuur van de Protestantse Theologische Universiteit. Dat hij het vak van binnenuit kent, helpt. ‘Ik kan het met collega’s ook over de inhoud hebben. Zo verbind ik de vakinhoud met de systeemwereld.’
‘Theologie is een bijzondere academische discipline. Eigenlijk is het een verzameling disciplines bij elkaar. Je komt in aanraking met geschiedenis, met filosofie en met tekstanalyse. Je moet Grieks en Hebreeuws leren om de grondteksten te lezen en te kunnen duiden, er zit psychologie in – het is een heel brede vorming. Belangrijk element daarin is het bevragen en ter discussie stellen van overtuigingen. Wie theologie studeert en daar niet tegenaan is gelopen, heeft het niet goed aangepakt.
Als secretaris in een organisatie die vooral bestaat uit eenpitters moet ik in staat zijn om een heleboel disciplines met elkaar te verbinden. Daar zit een duidelijke parallel met de breedte van theologie. Als je mensen begeleidt om goede voorstellen in te dienen bij het bestuur, help je ze om alle denkbare invalshoeken goed te betrachten en met elkaar in verband te brengen: inhoudelijk, beleidsmatig, financieel, HR, arbeidsjuridisch, noem maar op.’
‘Niet op onszelf’
‘Bezinning is een begrip dat hoort bij theologie. Ik denk dat ik me niet heel prettig zou voelen in een context waar het vooral draait om kort en krachtig, waar je voortdurend snel moet handelen en de waan van de dag regeert. Ik voel me meer thuis op een plek waar af en toe afstand wordt genomen tot die hectiek en wordt gekeken: wat zijn de waarden waar onze organisatie voor staat en hoe kunnen we dat laten doorklinken in onze koers? Niet overal zomaar bovenop springen en als een blind paard achteraan hollen.
‘We kunnen niet altijd terug naar de bron.
Soms is er gewoon een deadline die moet worden gehaald.’
Maar als onderwijsinstelling staan wij niet op onszelf. We maken deel uit van het hoger onderwijs en hebben te maken met processen in die wereld. Soms moet ik hier juist de Realpolitiker zijn. Tegenover de échte theologen in mijn organisatie, de hoogleraren en docenten, is mijn houding vaak een van: we kunnen niet altijd terug naar de bron, er moet wel een knoop worden doorgehakt. Soms is er gewoon een deadline die moet worden gehaald. Je kunt niet zomaar zeggen: de kaders die voor anderen gelden, gelden voor ons theologen niet.’
‘Niet verdacht’
‘Ik ben dus ook de bureaucraat van deze organisatie. Bureaucratie, dat begrip heeft een negatieve connotatie en ik snap dat wetenschappers vaak vinden dat het in de weg zit, maar goede bureaucratie kan heel behulpzaam zijn. Die helpt inhoud en procedure goed in evenwicht te houden.
Strakker dan voorheen werken we hier sinds een paar jaar met een begrotingssystematiek waarin vooraf een aantal inhoudelijke prioriteiten wordt benoemd en gekoppeld aan budget. Wetenschappers hebben inhoudelijk gemotiveerde ideeën wat prioriteit zou moeten hebben, maar de ondersteuning en het bestuur ook. In die driehoek kan ik een goede rol spelen in het ondersteunen van de procedure. Ik ken het vak. Ik lees nog wel eens een theologisch boek. Voor de theologen in de organisatie ben ik dus niet verdacht. Ik ben niet zomaar een jurist of een financieel expert, ik kan het met hen ook over de inhoud hebben. Zo verbind ik de vakinhoud met de systeemwereld. Dat is een voortdurende balanceeract, en juist dat maakt dit werk voor mij geweldig leuk.’
